Ptaki morskie Rybitwa czubata

Thalasseus sandvicensis

Fot. Grzegorz Jędro
Fot. Grzegorz Jędro

Jest to dosyć nieliczny gatunek w regionie Morza Bałtyckiego. Pojawia się wyłącznie w trakcie sezonu lęgowego. Występuje na Gotlandii, na południowym krańcu Szwecji, w Danii i na wyspach u wybrzeży Estonii (BirdLife International 2019). W Polsce jedyna kolonia tego gatunku gniazduje w ujściu Wisły Przekop, w rezerwacie Mewia Łacha, niestety bardzo często gniazda z pisklętami i jajami są zmywane przez fale lub niszczone przez drapieżniki. Pierwsze gniazdowania stwierdzono w latach 1920.-30., a następne próby lęgów pojawiały się co kilkanaście lub kilkadziesiąt lat (Chylarecki i in. 2015). W 2017 roku druga grupa ptaków próbowała założyć kolonię w Porcie Północnym w Gdańsku, jednakże wszystkie gniazda zostały splądrowane przez lisa (Chodkiewicz 2017).

Rybitwa czubata żywi się niewielkimi rybami, czasem zjada także krewetki czy inne małe bezkręgowce. Zdarza jej się wyjmować ryby z sieci rybackich lub polować ze stadami morświnów. U tego gatunku występuje zjawisko kleptopasożytnictwa, które polega na odbieraniu ryb innym osobnikom tego samego lub innego gatunku. Pojawia się ono częściej niż u innych rybitw (Gromadzki 2004).

Jest to gatunek kolonijny, ptaki zakładają gniazda bardzo blisko siebie tak, że siedzące obok siebie na gniazdach rybitwy mogą trącać się dziobami. Ze względów bezpieczeństwa przed drapieżnikami rybitwy czubate często zakładają gniazda obok innych, bardziej agresywnych gatunków rybitw i mew. Gniazdo to zazwyczaj płytki dołek, bez wypełnienia, o brzegach zaznaczonych odchodami (Gromadzki 2004).

Wszystkie polskie gatunki rybitw to ptaki migrujące. Rybitwy czubate znad Zatoki Gdańskiej zimują na w Afryce (Gromadzki 2004).

Po czym rozpoznać rybitwę czubatą?

Jest to dość duży gatunek rybitwy, prawie wielkości mewy śmieszki. Ma długi, ołówkowaty, czarny dziób z żółtym końcem (u dorosłych osobników). Osobniki dorosłe w szacie godowej mają jasnopopielaty grzbiet, biały spód, czarne nogi i wierzch głowy oraz często widoczny z tyłu nastroszony czubek (Svensson 2017).

Fot. Marcin Łukawski
Fot. Marcin Łukawski

Literatura

  1. BirdLife International. 2019. IUCN Red List for birds. http://www.birdlife.org
  2. Bukaciński D., Bukacińska M. 2015. Kluczowe gatunki ptaków siewkowych na środkowej Wiśle: biologia, ekologia, ochrona i występowanie. STOP, Warszawa.
  3. Chodkiewicz T. 2017. Monitoring ptaków z uwzględnieniem obszarów specjalnej ochrony ptaków Natura 2000 lata 2015 2018.
  4. Chylarecki P., Sikora A., Cenian Z., Chodkiewicz T. (red.) 2015. Monitoring ptaków lęgowych. Poradnik metodyczny. Wydanie 2. GIOŚ, Warszawa.
  5. Gromadzki M. (red.) 2004. Ptaki. Poradniki ochrony siedlisk i gatunków Natura 2000 – podręcznik metodyczny. Ministerstwo Środowiska, Warszawa. T. 7 (część I), T. 8 (część 2).
  6. Svensson L. 2017. Przewodnik Collinsa. Ptaki. Warszawa

Jeśli spotkasz na plaży fokę, poinformuj o tym:

Jeśli widziałeś na plaży:

  • sieweczkę obrożną
  • ostrygojada
  • rybitwę białoczelną, rzeczną lub czubatą

zgłoś obserwację na: baza@wwf.pl

Pobierz poradnik

Projekt Ochrona ssaków i ptaków morskich - kontynuacja (POIS.02.04.00-00-0042/18) współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Funduszu Spójności w ramach działania 2.4 osi priorytetowej II POIiŚ 2014-2020

Newsletter

Dołącz do newslettera otrzymując najnowsze informacje o naszych działaniach