O Bałtyku Co robi WWF?

Fot. Marcin Łukawski
Fot. Marcin Łukawski

Eutrofizacja

Od wielu lat Fundacja WWF wspiera ochronę środowiska morskiego Bałtyku i przeciwdziała jego zanieczyszczaniu substancjami biogennymi (m.in. azotem i fosforem), które są przyczyną zjawiska eutrofizacji. Najwięcej substancji biogennych pochodzi z rolnictwa z odchodów zwierząt gospodarskich oraz z nawożenia pól zbyt dużą ilością nawozów, których rośliny nie są w stanie wchłonąć. Ich nadmiar dostaje się do rzek i nimi spływa do morza.

Fundacja WWF Polska promuje prowadzenie działalności rolniczej przyjaznej dla środowiska, nie tylko morskiego. W tym celu organizowane są różne akcje edukacyjne i konkursy dla rolników, a także egzekwowana jest właściwa postawa wśród polityków. WWF wydaje materiały edukacyjne dotyczące zrównoważonych praktyk rolniczych oraz współpracuje z doradcami rolniczymi, żeby dotrzeć do jak największej liczby rolników i rolniczek.

Już od 2009 roku, wspólnie z innymi organizacjami z regionu bałtyckiego, WWF organizuje Konkurs na Rolnika Roku regionu Morza Bałtyckiego (https://www.wwfbalticfarmer.org/). Celem konkursu jest wyróżnienie najlepszych praktyk rolniczych, które są przyjazne środowisku morskiemu oraz wyłonienie rolników/rolniczek, którzy wdrażają innowacyjne rozwiązania, redukujące emisję związków azotu i fosforu z ich gospodarstw. Rolnicy mają realny wpływ na zmniejszenie spływu tych związków do Bałtyku, a utworzona przez WWF nagroda ma na celu zachęcić ich do aktywnego udziału w zwalczaniu eutrofizacji i podejmowania działań na rzecz zrównoważonego rolnictwa.

Wszyscy musimy jeść, ale sposób w jaki produkujemy i konsumujemy żywność wywiera potężną presję na środowisko. Aby odwrócić tę tendencję, konieczna jest transformacja systemu żywnościowego tak, aby rolnictwo minimalizowało swój negatywny wpływ na środowisko przy jednoczesnym zaspokajaniu potrzeb żywnościowych.

Poza działaniami edukacyjnymi, WWF Polska prowadzi również działania rzecznicze wśród polityków. Monitorowane jest prawo dotyczące rolnictwa, prowadzone są konsultacje i zgłaszane są na bieżąco propozycje zmian polityki rolnej i żywnościowej w Polsce i w Unii Europejskiej, w kierunku rolnictwa opartego na zasadach agroekologii.

Więcej o działaniach WWF poświęconych eutrofizacji znajduje się na stronie https://zdrowybaltyk.pl/.

MARELITT Baltic

Fundacja WWF Polska zaangażowana jest w problem sieci widm (czyli zagubionych lub w inny sposób utraconych narzędzi połowowych) od ponad 10 lat. Przeprowadziliśmy wiele akcji wyszukiwania i wyławiania sieci widm, we współpracy z rybakami i nurkami. W latach 2016-2019 realizowaliśmy projekt MARELITT Baltic, którego celem było opracowanie systemowych rozwiązań dla różnych aspektów problemu sieci widm w Morzu Bałtyckim. W ramach projektu powstał kompleksowy plan działania dotyczący zagubionych sieci rybackich – „The Baltic Sea Blueprint”. Dokument ten zawiera najważniejsze rekomendacje z projektu, obejmujące kwestie kartowania, wyszukiwania i wyławiania sieci widm z morza, odbioru sieci w portach i gospodarki tymi odpadami na lądzie, jak również działań prewencyjnych.

Zdjęcia z akcji wyławiania sieci widm wspólnie z rybakami z 2015 roku. Zostało wyłowionych 268 ton sieci z Bałtyku. © WWF

Obecnie Fundacja WWF Polska prowadzi działania rzecznicze, mające na celu doprowadzenie do uwzględnienia i wdrożenia rekomendacji z projektu MARELITT Baltic w prawie. Jesteśmy także zaangażowani w działania regionalne dot. problemu sieci widm, jak również w działania międzynarodowe.

Więcej informacji na temat projektu MARELITT Baltic znajduje się na stronie https://www.marelittbaltic.eu/

Mapa, przedstawiająca wyniki akcji w morzu oraz obszary kumulacji sieci w Bałtyku znajduje się na stronie http://marelittbaltic-map.eu/

Fish Forward

Ponad 90% zbadanych stad ryb na świecie jest przełowionych lub poławianych na najwyższym możliwym poziomie. Dlaczego tak się dzieje? Ponieważ flota rybacka łowi za dużo ryb, duża część połowów jest nieuregulowana lub nielegalna, a politycy ustanawiają zbyt wysokie limity połowowe. W przypadku gdy ryby poławiane są zbyt intensywnie ze stad, nie są one w stanie powiększyć, a nawet utrzymać swojej liczebności, co może doprowadzić do ich wyginięcia.

WWF - Chroń Bałtyk

Międzynarodowy projekt Fish Forward miał na celu zwrócenie uwagi konsumentów i sektora biznesowego i zachęcenie ich, aby wybierali produkty rybne i owoce morza pochodzące ze zrównoważonych połowów. WWF chciał im pokazać, że mają oni realny wpływ na zachowanie różnorodności biologicznej mórz i oceanów oraz na zapewnienie odpowiedniego poziomu życia ludzi z krajów Globalnego Południa.

W projekcie poruszane są następujące tematy:

  • Zrównoważony Rozwój ONZ – zrównoważone rybołówstwo wspiera realizację celów Zrównoważonego Rozwoju ONZ
  • Zmiana klimatu – przewiduje się, że zmiana klimatu wpłynie na zmianę produktywności mórz i oceanów
  • Ludność z krajów rozwijających się – ponad połowa importowanych ryb i owoców morza do Europy, pochodzi z krajów rozwijających się, a rybołówstwo to źródło utrzymania i pożywienia 800 milionów ludzi na całym świecie. Zrównoważone rybołówstwo zapewnia, że prawa zatrudnionych ludzi nie są łamane oraz że mają zapewnione źródło utrzymania
  • Równouprawnienie – kobiety stanowią 50% osób zatrudnionych w rybołówstwie. Mimo to, są bardzo często niedoceniane, słabiej opłacane i nikt nie podnosi ich kwalifikacji

W ramach projektu prowadzone były szeroko kampanie edukacyjne w mediach, mediach społecznościowych oraz różnego rodzaju wydarzenia. Promowaliśmy (i robimy to nadal) Poradniki Rybne WWF, które pokazują na co zwracać uwagę kupując produkty rybne w sklepach.

Wydarzenia edukacyjne organizowane przez WWF Polska w ramach projektu Fish Forward. © WWF Anna Sosnowska

Poradnik Rybny online – PORADNIK RYBNY WWF 2020 – Poradnik Rybny WWF

Więcej o projekcie znajduje się na stronie Fish Forward

Literatura

  1. BIAS project. Dostęp: 29.08.2019.
  2. Budzyńska I. M., Tykarska M. B. 2017. Obce statki, nasze problemy – transport morski a środowisko. Tutoring Gedanensis 2.
  3. Carstensen J. i inni. 2014. Deoxygenation of the Baltic Sea during the last century. PNAS 111.
  4. Encyklopedia powszechna PWN. 2019.
  5. Fundacja WWF Polska. 2019. Błękitny Poradnik.
  6. HELCOM. 2015. Baltic Sea Sewage Port Reception Facilities HELCOM overview 2014 – revised second edition.
  7. HELCOM 2018. HELCOM Assessment on maritime activities in the Baltic Sea 2018. Baltic Sea Environment Proceedings No.152. Helsinki Commission, Helsinki. 253pp.
  8. HELCOM. 2018. Sources and pathways of nutrients to the Baltic Sea. Baltic Sea Environment Proceedings No. 153.
  9. ICES CIEM. 2018. Baltic Sea Ecoregion – Ecosystem overview.
  10. ICES 2019. Report from Benchmark Workshop on Baltic Cod Stocks (WKBALTCOD2): 77.
  11. Sea dumped chemical munitions. dostęp: 14.10.2019
  12. Serry A. 2014. Dynamics of maritime transport in the Baltic Sea: regionalisation and multimodal integraftion. Maritime Transport Conference 2014. Barcelona, 6.
  13. Stacja Morska. Dostęp: 29.08.2019.
  14. State of the Baltic Sea. dostęp: 14.10.2019

Jeśli spotkasz na plaży fokę, poinformuj o tym:

Jeśli widziałeś na plaży:

  • sieweczkę obrożną
  • ostrygojada
  • rybitwę białoczelną, rzeczną lub czubatą

zgłoś obserwację na: baza@wwf.pl

Pobierz poradnik

Projekt Ochrona ssaków i ptaków morskich - kontynuacja (POIS.02.04.00-00-0042/18) współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Funduszu Spójności w ramach działania 2.4 osi priorytetowej II POIiŚ 2014-2020

Newsletter

Dołącz do newslettera otrzymując najnowsze informacje o naszych działaniach